Khi trẻ lớn lên, tốc độ phát triển các kỹ năng vận động và khả năng nhận thức của trẻ thường khiến cha mẹ bất ngờ; từ khoảng thời gian 3 tháng đầu trẻ sơ sinh chỉ có thể nắm lấy ngón tay người lớn theo bản năng đến những tháng tuổi sau con có thể điều khiển đồ chơi theo quyết định của con.

Trẻ sơ sinh nắm tay cha mẹ theo bản năng. Nguồn Freepik

                                                           Trẻ sơ sinh nắm tay cha mẹ theo bản năng

Cha mẹ quan sát sự phát triển của trẻ sơ sinh thông qua các kỹ năng: Kỹ năng vận động, kỹ năng ngôn ngữ và kỹ năng cá nhân với xã hội. Trẻ sơ sinh trong giai đoạn này sẽ chú trọng nhiều vào các kỹ năng vận động cụ thể là khả năng cầm nắm đồ vật.

Mặc dù trẻ sơ sinh có thể phát triển khả năng cầm nắm và chơi đồ chơi mà không cần bất kỳ sự trợ giúp nào từ cha mẹ; thế nhưng thông qua việc quan sát, cha mẹ có thể kích sự phát triển não bộ của trẻ với những gợi ý được đề cập bên dưới.

1/ Vì sao cha mẹ nên cố gắng thúc đẩy sự phát triển trí não của trẻ?

Cha mẹ cần cố gắng để thúc đẩy sự phát triển trí não của trẻ thông qua rèn luyện kỹ năng cầm nắm vì những lý do sau đây:

Cha mẹ chơi các trò chơi phù hợp sẽ kích thích sự phát triển toàn diện của trẻ. Nguồn Freepik

                                 Cha mẹ chơi các trò chơi phù hợp sẽ kích thích sự phát triển toàn diện của trẻ.

  • Cha mẹ cho trẻ tham gia vào các trò chơi phù hợp sẽ kích thích sự phát triển toàn diện của trẻ.
  • Cha mẹ có thể sử dụng những hoạt động này như một công cụ đơn giản để ghi nhận sự tiến bộ của trẻ.
  • Cho phép cha mẹ có được hiểu biết cơ bản về quá trình phát triển để tương tác và chơi một cách đơn giản và phù hợp đối với trẻ sơ sinh.
  • Vì đây là cách làm đơn giản, không tốn nhiều chi phí nhưng đem lại hiệu quả thúc đẩy sự phát triển về thể chất và nhận thức của trẻ.

Điều quan trọng cha mẹ cần hiểu chính là quan sát những cột mốc phát triển kỹ năng cầm nắm để có thể kích thích sự phát triển trí não của trẻ.

2/ Kỹ năng nắm bắt ở trẻ phát triển như thế nào?

Cha mẹ có thể dễ dàng nhận thấy mỗi tháng trôi qua, bé nhà mình ngày càng thể hiện sự khéo léo trong khả năng cầm nắm khi chơi với đồ chơi. Những cột mốc cơ bản và cụ thể được trình bày dưới đây là những gì cha mẹ có thể mong đợi ở trẻ trong suốt một năm đầu đời của con.

  • 3 tháng tuổi: Trong khoảng thời gian này, trẻ có thể cầm nắm đồ vật trong tay dù lúc này con chưa thể với tay ra và lấy đồ vật.
→ Ở độ tuổi này, để trẻ phát triển khả năng cầm nắm của mình cha mẹ chỉ cần cho con từng món đồ chơi một.
  • 5 tháng tuổi: Trẻ bây giờ có thể với tay và lấy đồ một cách độc lập và có chủ đích. Khi được cho một món đồ chơi, trẻ sẽ nhìn tới nhìn lui giữa đồ chơi và tay của con. Đây là minh chứng cho sự phát triển về khả năng lập kế hoạch và điều khiển các chuyển động của trẻ.
→ Khi đưa đồ chơi cho những bé ở giai đoạn này, cha mẹ hãy đưa đồ chơi sao cho trẻ phải đưa tay con ra và đón lấy những món đồ đó.
  • 7 tháng tuổi: Trẻ 7 tháng tuổi đang phát triển dùng toàn bộ bàn tay cầm nắm đồ vật và có thể dùng ngón tay cái ấn chặt đồ vật vào lòng bàn tay. Lúc này, thị lực và nhận thức cũng phát huy tác dụng và trẻ sơ sinh có thể kiểm soát tốt hơn đồ vật ở trong tay.
→ Cha mẹ nên cho trẻ 7 tháng tuổi tiếp xúc với nhiều loại đồ chơi phù hợp với tuổi của con.
  • 9 tháng tuổi: Bây giờ trẻ đã thành thạo trong việc chuyển đồ vật qua lại giữa hai bàn tay. Trẻ cho thấy sự nhanh nhẹn trong khi điều khiển tay và có thể xử lý các hành động có sự kết nối với nhau.
→ Cha mẹ hãy cho bé chơi những đồ chơi bằng tay; chẳng hạn như các phân loại khối hình dạng khác nhau hay trò chơi lồng các vòng tròn vào cột trụ giúp khuyến khích khả năng giải quyết vấn đề ở trẻ.
  • 11 tháng tuổi: Trẻ ở tuổi này đã thực sự thuần thục trong thao tác với các đồ vật. Khả năng cầm nắm của trẻ ở giai đoạn này có thể là lăn và ném đồ chơi.
→ Cha mẹ có thể chơi với trẻ 11 tháng tuổi bằng các trò chơi đơn giản như chơi chuyền bóng bằng tay; và dạy trẻ học cách đổi lượt qua lại giữa trẻ và bố mẹ để kích thích sử dụng khả năng nắm bắt.
Những đồ chơi có các khối hình dạng khác nhau để khuyến khích khả năng giải quyết vấn đề. Nguồn Freepik
               Những đồ chơi có các khối hình dạng khác nhau để khuyến khích khả năng giải quyết vấn đề

3/ Sử dụng khả năng cầm nắm để giúp trẻ tư duy

Ngay từ khi bé được 7 hoặc 8 tháng tuổi, cha mẹ có thể theo dõi khả năng cầm nắm và tạo cơ hội cho con qua những trò chơi đơn giản.

Dưới đây là cách để cha mẹ có thể chơi với trẻ bằng việc sử dụng ba món đồ chơi:

Cha mẹ lựa ra 3 món đồ chơi để trẻ có thể cầm nắm. Nguồn Freepik

                                                Cha mẹ lựa ra 3 món đồ chơi để trẻ có thể cầm nắm.

  • Lựa ra ba món đồ chơi trẻ có thể cầm nắm dễ dàng.
  • Cho trẻ cầm đồ chơi trên từng bàn tay.
  • Khi trẻ đang cầm mỗi tay một món đồ, cha mẹ hãy đưa cho con một món thứ ba.
  • Ban đầu, trẻ có thể sẽ cảm thấy bối rối vì không thể cầm món mà cha mẹ đưa cho khi hai tay đang cầm món đồ khác.
  • Khi khả năng nhận thức của trẻ tiến bộ, trẻ sẽ bắt đầu đặt một món đồ chơi xuống trước khi cố gắng đón lấy một đồ chơi mới từ cha mẹ.

Những thông tin VT-FOODS chia sẻ trên đây không chỉ trau dồi kỹ năng vận động mà còn liên quan đến các kỹ năng giải quyết vấn đề cho trẻ ở cấp độ cao hơn. Cha mẹ nên chú ý đến những sự thay đổi về vận động ở trẻ để có thể khuyến khích, chơi và lựa chọn trò chơi phù hợp để thúc đẩy sự phát triển trí não cho trẻ tốt nhất qua từng thời điểm cha mẹ nhé.

—Sưu tầm—